Za nami drugi spacer fotograficzny po historycznych osiedlach Zabrza. Tym razem odwiedziliśmy osiedle Ballestrema, zlokalizowane w dzielnicy Rokitnica.
W sobotę, 5 lipca 2025 r. w ramach projektu „Reymont-reaktywacja” wyruszyliśmy kolejny spacer fotograficzny, obierając za cel urokliwe uliczki w Rokitnicy.. To miejsce skrywa w sobie naprawdę fascynującą historię, oryginalną architekturę i ducha minionych czasów, który do dziś zachwyca pasjonatów dziedzictwa przemysłowego oraz fotografii.
Spacer z historią w tle
Naszym przewodnikiem była Magdalena Gościniak – lokalna pasjonatka i znawczyni historii dzielnicy, która z niesamowitą energią i entuzjazmem przybliżyła nam przeszłość tego miejsca. Osiedle Ballestrema zostało założone na początku XX wieku z myślą o pracownikach kopalni i hut. Jego powstanie nierozerwalnie łączy się z postacią Guido Henckel von Donnersmarcka oraz przemysłową potęgą rodu Ballestremów. Spacerując między ceglanymi domami, można niemal usłyszeć echa życia codziennego dawnych mieszkańców, pomimo współczesnego obrazu i kolejnego już pokolenia zamieszkującego to miejsce.
Stalowe domy – symbol funkcjonalności i nowoczesności
Jednym z ciekawszych elementów architektonicznych osiedla są tzw. stalowe domy. Te rzadkie w skali Europy konstrukcje stanowią świadectwo przemysłowej innowacyjności – zbudowane z prefabrykowanych elementów stalowych, miały stanowić szybkie i trwałe rozwiązanie mieszkaniowe. Dziś wzbudzają zachwyt i zainteresowanie badaczy oraz architektów, będąc reliktem eksperymentów urbanistycznych.
Architektoniczna perła Zabrza
Osiedle Ballestrema zachwyca oryginalnością zabudowy – niskie domy z czerwonej cegły, charakterystyczne łuki, misterne drewniane detale elewacyjne i przestronne podwórza tworzą unikalny klimat przypominający bardziej śląskie miasteczka niż typową dzielnicę przemysłową. To właśnie ten urok oraz niesamowita spójność architektoniczna przyciągają fotografów i dają poczucie jakby wyjechało się z Zabrze i znalazło w całkiem innym mieście.
Zabrzańska ziemia obiecana
Spacerując po osiedlu, trudno nie odnieść wrażenia, że osiedle Ballestrema było swego rodzaju „ziemią obiecaną” dla górniczych rodzin. Zaplanowane z myślą o godnych warunkach życia, z zielenią, zapleczem socjalnym i przestrzenią do wspólnotowego życia – osiedle było jednym z symboli dążenia do lepszej przyszłości w sercu Górnego Śląska. Nowoczesne jak na tamte czasy osiedle wyposażone było w sieć wodociągową, a sam plan urbanistyczny został przemyślany i podczas budowy wzięto pod uwagę na przykład ruchy powietrza.
Podziękowania
Składamy serdeczne podziękowania Magdalenie Gościniak za niezwykle inspirujące oprowadzanie, za każdą anegdotę, każdy fakt i każdą pasję, którą z nami podzieliła. Dziękujemy również niezawodnemu Arkadiuszowi Goli – fotografowi, który z niezwykłą wrażliwością pomógł uczestnikom uchwycić duszę osiedla Ballestrema w kadrach.
Wielkie podziękowania kierujemy także do wszystkich uczestników spaceru – pasjonatów fotografii, którzy zatrzymali w swoich obiektywach to wyjątkowe miejsce, tworząc barwną mozaikę spojrzeń i emocji.
Już teraz serdecznie zapraszamy na wernisaż wystawy fotograficznej, który odbędzie się 17 września w ramach seminarium „Zabrze – ziemia obiecana”. Będzie to nie tylko okazja do obejrzenia efektów wspólnego spaceru, ale również do rozmowy o dziedzictwie i tożsamości naszego miasta.
Spacer zrealizowano w ramach projektu „Reymont-reaktywacja”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Reymont. Interwencje.
